Okluzja w stomatologii oznacza zwarcie zębów. Choroba okluzyjna jest zatem zaburzeniem prawidłowego zwarcia. Konsekwencje tej nieprawidłowości wychodzą daleko poza ból zęba, ale to właśnie najczęściej od bólu zęba lub zębów zaczyna się dostrzeganie problemu, że coś w jamie ustnej działa nieprawidłowo, i dociekanie przyczyny przykrych objawów.
Ból zęba lub zębów nie zawsze kojarzymy z czymkolwiek innym niż zapalenie miazgi spowodowane próchnicą. Nie jest on też jednym z najbardziej charakterystycznych symptomów, bowiem ból zęba występujący samodzielnie, bez objawów towarzyszących, rzadko kiedy jest czytelnym sygnałem, że zwarcie pomiędzy uzębieniem górnej i dolnej szczęki nie jest prawidłowe.
Dlaczego zęby bolą w chorobie okluzyjnej?
Łuki szczękowe i powierzchnie żujące zębów, czyli te, które w zwarciu stykają się ze sobą, uformowane są tak, aby zęby ze szczęki górnej przylegały dobrze do zębów żuchwy. Wyznacznikiem prawidłowego zwarcia (okluzji) jest zachodzenie guzków zębów z jednej szczęki we wgłębienia zębów przeciwstawnych ulokowanych w drugiej szczęce. Nawykowe, mimowolne schorzenie również czyli Bruksizm opisaliśmy w osobnym tekście.
Jeśli wskutek takich czynników jak np. wady zgryzu, wykoślawienia zębów, nieprawidłowo wyrżnięte ósemki czy zmiany chorobowe dotykające układ kostno-stawowy dochodzi do nieprawidłowego stykania się zębów przeciwstawnych, wówczas podczas żucia pojawiają się:
- przeciążenia, które mogą wywołać dolegliwości bólowe ze strony zębów poddawanych nadmiernym naciskom;
- pęknięcia i starcia szkliwa, których konsekwencją będzie w pierwszej kolejności nadwrażliwość zębów (i reakcje bólowe w odpowiedzi na kontakt z ciepłem, zimnem lub kwaśnym produktem spożywczym czy napojem), a następnie – próchnica zębów (która nieleczona doprowadzi do zapalenia miazgi i – już tradycyjnego – bólu zęba).
Czy ból głowy od zęba to objaw choroby okluzyjnej?
Ból głowy promieniujący od zęba może być objawem choroby okluzyjnej. Wynika to z faktu, że struktury układu stomatognatycznego, którego częścią jest uzębienie, są połączone poprzez mięśnie, kości, stawy, więzadła i ścięgna z głową, kręgosłupem i obręczą barkową. Całość przypomina system naczyń połączonych, dlatego jeśli w którymkolwiek elemencie tego układu pojawią się nieprawidłowości, odczują to inne składowe systemu. Ponieważ wskutek nieprawidłowej okluzji powstają rozmaite przeciążenia, zęby mogą na to zareagować bólem.
Zaburzenia czynnościowe stawu skroniowo-żuchwowego, okluzja i ból zęba
Ból zęba pojawiający się podczas nieprawidłowego zwarcia zawsze jest sygnałem, że powstają przeciążenia w tkankach twarzoczaszki, które przenoszone są na działanie stawu skroniowo-żuchwowego. Zatem nieleczone zaburzenia okluzji prowadzą do problemów w funkcjonowaniu stawów skroniowo-żuchwowych.
Jak zlikwidować ból zęba przy złej okluzji?
Podanie leku przeciwbólowego lub zastosowanie preparatów na nadwrażliwość zębów nie wystarczy. Trzeba zacząć od doprowadzenia relacji zwarciowych do prawidłowego stanu, a to oznacza – w zależności od konkretnego przypadku – wyprostowanie zgryzu z wykorzystaniem leczenia protetycznego, ortodontycznego, a nieraz i chirurgicznego.
Ból zęba w chorobie okluzyjnej jest zatem zapowiedzią poważnego remontu w jamie ustnej.
