Promieniujący ból zęba

Promieniujący ból zęba to przypadłość, której skutki można odczuwać nawet daleko od szczęki, np. w uchu, głowie czy w szyi. Bywa spowodowana chorym zębem, ale jej przyczyną mogą być również zęby zatrzymane. Promieniujący ból odczuwany jako ból zęba może też być konsekwencją nieprawidłowości, które z zębami nie mają nic wspólnego. Jak to możliwe?

O bólu promieniującym mówimy, kiedy dolegliwości są odczuwane nie tylko w źródle bólu, ale także w obszarze sąsiadującym z nim albo położonym w pewnym oddaleniu od źródła bólu, lecz powiązanym z nim poprzez układ tkanek czy narządów. Z tego powodu ból, którego przyczyną jest chory ząb, może być odczuwany także w uchu, głowie czy w strukturach szyjnych. Co istotne, nie wszystkie tkanki będą reagować bólem – konsekwencjami promieniowania bolesności z zęba mogą być także tkliwość, mrowienie czy ucisk.

Przyczyny promieniującego bólu zęba

Dolegliwości bólowe od zęba w typie promieniującym mogą być wywołane:

• próchnicą i spowodowanym nią zapaleniem miazgi;
• przebytym leczeniem kanałowym;
• chorobą okluzyjną – związana jest z nieprawidłowościami dotyczącymi działania stawów skroniowo-żuchwowych, zgryzu, mięśni zaangażowanych w pracę układu żującego;
• nadwrażliwością zębów;
• chorobami dziąseł i przyzębia, które przebiegają ze zmianami chorobowymi w obrębie wrażliwej szyjki zębowej;
• zębami zatrzymanymi, czyli takimi, które nie wyrżnęły się i nadal ukrywają się w dziąsłach, lub zębami, które tylko częściowo wyrosły ponad powierzchnię dziąseł – problem zatrzymania zębów często dotyczy ósemek;
• zębami, które są nieprawidłowo ułożone w kości szczęki lub żuchwy.

Promieniujący ból od zęba czy ból promieniujący do zęba?

Promieniujący ból, którego źródło zlokalizowane jest w łuku zębowym, może być konsekwencją nie choroby zęba ale podrażnienia nerwu trójdzielnego, do którego doszło podczas ekstrakcji. Wtedy dolegliwości odczuwane są na dużej części z jednej strony twarzy – w okolicy policzków, skroni i w szczękach. Można wówczas odczuwać także ból wielu zębów – nawet, jeśli są one całkowicie zdrowe. Te same objawy może wywołać przewianie nerwu trójdzielnego twarzy – wtedy ból i tkliwość tkanek mogą promieniować w kierunku zębów.

Podobny efekt bólu promieniującego w kierunku zębów może pojawić się przy zapaleniu toczącym się w uchu, w zwyrodnieniach w kręgosłupie szyjnym czy w chorobach zatok.

Kiedy promieniujący ból obejmuje kilka zębów…

…najczęściej jest informacją o podrażnieniu nerwu trójdzielnego. Przyczyną może być wspomniany wyżej błąd podczas ekstrakcji – najczęściej ósemek – lub przewianie wskutek przebywania w przeciągu. Ból taki może być też spowodowany zakażeniem tkanek okołowierzchołkowych w jednym z zębów lub powikłaniem po leczeniu kanałowym. Może też pojawić się, kiedy kilka zębów w łuku dotkniętych jest nadwrażliwością albo doszło u nich do odsłonięcia szyjek wskutek obniżenia linii dziąseł w wyniku np. szczotkowania zębów metodą poziomego szorowania.

Jak leczyć promieniujący ból zęba?

Promieniujący ból zęba leczy się zależnie od przyczyny:

• w dolegliwościach spowodowanych stanem zapalnym lub zakażeniem podaje się leki przeciwbólowe, przeciwzapalne lub/i antybiotyki wraz z wykonaniem leczenia endodontycznego tam, gdzie to wskazane;
• przeprowadza się zabiegi stomatologiczne lub ortodontyczne na zębach zatrzymanych – ekstrakcję lub wyprowadzenie z dziąseł z wykorzystaniem technik ortodontycznych;
• stosuje się okłady i delikatne masaże w przypadku podrażnienia nerwu trójdzielnego;
• przeprowadza się leczenie ortodontyczne i/lub protetyczne/z zakresu chirurgii stomatologicznej, kiedy przyczyną jest choroba okluzyjna.

Czy promieniującego bólu zęba można uniknąć?

Tak. Podstawą jest profilaktyka stomatologiczna, która obejmuje:

• codzienną, staranną higienę jamy ustnej;
• regularne kontrole u stomatologa;
• leczenie ortodontyczne wad zgryzu najszybciej, jak to możliwe;
• unikanie przeciągów;
• eliminację nawyków, które mogą doprowadzić do uszkodzeń zębów i rozwoju choroby okluzyjnej.